...
  • نویسنده:

    سیما انصاری


  • آخرین به روز رسانی:1403/12/05

مجسمه سازی تعاملی چیست؟

یک نوع مجسمه‌سازی معاصر است که به تماشاگران اجازه می‌دهد با اثر هنری به‌طور مستقیم و فعال ارتباط برقرار کنند. در این نوع مجسمه‌سازی، اثر هنری نه تنها به‌عنوان یک شیء ثابت و غیرقابل تغییر دیده نمی‌شود، بلکه به مخاطب امکان تغییر، دست‌کاری یا تجربه‌های متفاوت از اثر را می‌دهد. این تغییرات می‌توانند به‌واسطه‌ی حرکت، لمس، صدا، نور یا حتی داده‌های دیجیتال اتفاق بیفتند.در مجسمه‌سازی تعاملی، هنر از جنبه‌ی بصری خود فراتر رفته و به تجربه‌ای چندحسی تبدیل می‌شود. به‌عنوان مثال:

1. حسگرها: برخی مجسمه‌ها دارای حسگرهای حرکتی یا لمسی هستند که وقتی کسی نزدیک به آن‌ها می‌رود یا به آن‌ها دست می‌زند، باعث تغییرات در نور، صدا یا حتی حرکت مجسمه می‌شود.

2. نور و صدا: اثر می‌تواند با تغییرات نور یا تولید صداهای خاص واکنش نشان دهد. برای مثال، در برخی مجسمه‌های تعاملی، وقتی فرد به قسمت خاصی از اثر نزدیک می‌شود، نورهای خاصی روشن می‌شود یا صداهایی به گوش می‌رسد.

3. واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR) :در برخی آثار، از فناوری‌های AR و VR استفاده می‌شود تا تعاملات پیچیده‌تری را ایجاد کنند. برای مثال، با استفاده از گوشی‌های هوشمند یا عینک‌های واقعیت مجازی، بازدیدکنندگان می‌توانند جزئیات جدیدی از مجسمه را مشاهده کنند که بدون این فناوری‌ها قابل دسترس نیست.

4. تغییرات فیزیکی: در برخی آثار، بخش‌های متحرک یا قابل تنظیم وجود دارد که بازدیدکننده می‌تواند با دست زدن یا حرکت دادن آن‌ها، به تغییر شکل و ساختار اثر کمک کند.

این نوع هنر، به‌ویژه در دنیای امروز که فناوری‌های دیجیتال و تعاملات آنلاین به شدت رشد کرده‌اند، به هنرمندان این امکان را می‌دهد که مرزهای هنر سنتی را بشکنند و تجربه‌ای متفاوت و شخصی برای مخاطبان خلق کنند. همچنین، این آثار به دلیل تعامل بین هنرمند و مخاطب، می‌توانند مفاهیم عمیقی درباره ارتباطات انسانی، فناوری و هنر را مورد بررسی قرار دهند.مجسمه‌سازی تعاملی یک انقلاب در دنیای هنر معاصر است که رابطه‌ی مخاطب با اثر هنری را به گونه‌ای جدید و پویاتر شکل می‌دهد. در این نوع هنر، مجسمه دیگر فقط یک شیء بی‌جان نیست که فقط برای مشاهده ساخته شده باشد، بلکه به یک "پرسونا" تبدیل می‌شود که برای مخاطب فرصت تعامل فراهم می‌کند. این تعامل می‌تواند به‌طور مستقیم (لمس یا حرکت) یا غیرمستقیم (با استفاده از فناوری‌ها) صورت گیرد. 

 

ویژگی‌های مجسمه‌های تعاملی را می‌توان در چند جنبه‌ی کلیدی خلاصه کرد:

 

1. تأثیر مخاطب بر اثر هنری

در مجسمه‌های تعاملی، مخاطب نه‌تنها ناظر اثر است بلکه در واقع به‌طور فعال در ایجاد، تغییر یا تحول اثر هنری دخیل می‌شود. برای مثال:

حسگرهای حرکتی: برخی مجسمه‌ها به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند که به حرکت مخاطب واکنش نشان دهند. زمانی که بازدیدکننده در نزدیکی آن‌ها قرار می‌گیرد یا در اطراف آن حرکت می‌کند، مجسمه واکنش‌های خاصی نشان می‌دهد؛ مانند تغییر رنگ، نور یا حتی حرکت.

حسگرهای لمسی: در برخی از مجسمه‌ها، دست‌زدن یا لمس کردن قسمت‌های مختلف اثر می‌تواند تغییراتی در ظاهر مجسمه ایجاد کند. این تغییرات ممکن است شامل تولید صدا، تغییر رنگ یا شکل باشد.

 

2. استفاده از فناوری

در هنر مجسمه‌سازی تعاملی، فناوری‌های مدرن به‌ویژه در زمینه‌های واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR) نقش مهمی ایفا می‌کنند.

در واقعیت افزوده (AR) ، مخاطب می‌تواند از طریق گوشی‌های هوشمند یا دستگاه‌های دیگر اطلاعات و تصاویری اضافی را مشاهده کند که به صورت دیجیتالی روی اثر هنری قرار می‌گیرد. به‌طور مثال، یک مجسمه ممکن است تنها در دنیای فیزیکی ظاهر شود، اما با استفاده از AR، تماشاگر قادر خواهد بود جزئیات بیشتری مانند بخش‌های مخفی یا انیمیشن‌های دیجیتال را مشاهده کند.

 واقعیت مجازی (VR) نیز می‌تواند تجربه‌ای کاملاً جدید از مجسمه‌سازی را ایجاد کند. برای مثال، با استفاده از هدست‌های VR، مخاطب می‌تواند به درون مجسمه یا ساختار آن وارد شود و آن را از زوایای مختلف مشاهده کند یا حتی با بخش‌های مختلف آن تعامل داشته باشد.

 

3. چندحسی بودن تجربه

مجسمه‌سازی تعاملی معمولاً تجربه‌ای چندحسی است که به طور هم‌زمان شامل بینایی، شنوایی و گاهی حتی حس لامسه می‌شود.برای مثال:

صدا: بعضی از مجسمه‌ها به محض اینکه مخاطب به آن‌ها نزدیک می‌شود، صداهایی تولید می‌کنند. این صدا می‌تواند بازتابی از تغییرات محیطی باشد، یا می‌تواند هدفی خاص مانند ایجاد حس خاص یا جلب توجه به قسمت‌هایی از مجسمه داشته باشد.

نور: تغییرات نور می‌توانند به یک مجسمه بعدی معنایی بدهند. برای مثال، مجسمه‌ای که در ابتدا تاریک است، به تدریج با نزدیک شدن مخاطب روشن می‌شود و این می‌تواند بیانگر اکتشاف، کشف یا تحول در تجربه‌ی اثر باشد.

 

4. مفهوم و پیام

مجسمه‌سازی تعاملی به‌دلیل این که از مخاطب می‌خواهد فعالانه در تجربه‌ی هنر شرکت کند، به آثار خود ابعاد معنایی جدیدی می‌دهد. هنرمندان با استفاده از این شیوه، به‌طور مداوم سوالاتی را مطرح می‌کنند:

رابطه بین انسان و تکنولوژی: بسیاری از آثار تعاملی به بررسی ارتباط پیچیده‌ی انسان با فناوری می‌پردازند. به عنوان مثال، ممکن است مجسمه‌ای طراحی شود که تغییرات آن به عملکرد فناوری‌های مختلف (مانند هوش مصنوعی یا سیستم‌های ماشینی) وابسته باشد.

درک مفهوم هنر: یکی دیگر از اهداف مجسمه‌سازی تعاملی می‌تواند بررسی مفهوم «هنر در عصر دیجیتال» و چگونگی تغییراتی باشد که به‌واسطه‌ی تعامل و تجربه فردی ایجاد می‌شود. هنر دیگر فقط برای مشاهده نیست بلکه برای «ساختن» است.

 

5. مخاطب و تغییر در هنر

در مجسمه‌سازی تعاملی، مخاطب دیگر یک ناظر غیرفعال نیست؛ بلکه در شکل‌گیری تجربه‌ی هنری شرکت می‌کند. این تغییر اساسی در دیدگاه‌های سنتی هنر باعث می‌شود که تجربه‌های فردی و اجتماعی جدیدی از طریق هنر پدید آید. بازدیدکنندگان ممکن است با یک اثر هنری به‌طور کاملاً متفاوت از آثار سنتی درگیر شوند و این باعث می‌شود که هر فرد تجربه‌ی منحصر به‌فرد خود را از اثر داشته باشد.

جمع‌بندی: مجسمه‌سازی تعاملی هنری است که مخاطب را از جایگاه تماشاگر به جایگاه مشارکت‌کننده تبدیل می‌کند و بر اثر هنری تأثیر می‌گذارد. این نوع هنر به دلیل ترکیب فناوری و تعامل، به گونه‌ای پیشرفته و نوآورانه جلوه می‌کند که مفاهیم جدیدی از هنر، تکنولوژی و ارتباطات انسانی را بررسی می‌کند.

 

مطالب مرتبط 

0 دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

برای ثبت نظر در سایت به حساب کاربری خود وارد شوید.

ورود