چه مقوایی برای نقاشی آبرنگ مناسب است؟

• 

  نویسنده:

  سیما انصاری

• 
  آخرین به روز رسانی:1404/07/04

چه مقوایی برای نقاشی آبرنگ مناسب است؟

نقاشی آبرنگ از جمله هنرهایی است که کیفیت اثر بسیار وابسته به انتخاب مقواست. یک مقوای مناسب نه تنها رنگ را بهتر نشان می‌دهد، بلکه از تاب خوردن، ترک خوردن و تحلیل رفتن اثر جلوگیری می‌کند. در ادامه معیارهای مهم و انواع مقوا را بررسی می‌کنیم تا بتوانی با آگاهی بیشتری انتخاب کنی.

معیارهای انتخاب مقوای آبرنگ

۱. جنس الیاف (Content یا Fiber Content)

مقواهای حرفه‌ای معمولاً از الیاف پنبه ۱۰۰٪ تشکیل شده‌اند که به آن‌ها مقوای rag یا cotton گفته می‌شود. این نوع مقوا جذب آب خوبی دارد و در مقابل تکنیک‌هایی مثل پاک کردن یا شستن مقاوم‌تر است.  مقواهایی که ترکیبی از سلولز (wood pulp) و پنبه هستند اغلب ارزان‌ترند، اما دوام و کیفیت رنگ‌پذیری آن‌ها پایین‌تر است. 

۲. وزن یا ضخامت (Weight / GSM / lb)

وزن مقوا معمولاً به گرم بر متر مربع (gsm) یا به واحد پوند بر هر ریم شناخته می‌شود. مقواهایی با وزن حداقل ۱۴۰ lb / حدود ۳۰۰ gsm توصیه می‌شوند برای جلوگیری از تاب‌خوردگی هنگام استفاده از مقدار زیاد آب. مقواهای سنگین‌تر (مثلاً ۳۸۰–۶۰۰ gsm) برای تکنیک‌هایی که زیاد خیس می‌شوند یا آثار بزرگ خیلی مناسب‌اند.

۳. بافت و سطح (Texture / Surface Finish)

سه نوع اصلی وجود دارد:

Hot-Pressed: سطح بسیار صاف، جزئیات دقیق‌تر، زمان خشک شدن سریع‌تر. مناسب برای کارهایی که نیاز به ظرافت زیاد دارند (مثلاً گل‌ها، پرتره‌ها). 
Cold-Pressed (یا Not): بافت متوسط، تعادل خوبی بین نگه‌داشتن آب و قابلیت کار با جزئیات. برای اغلب سبک‌ها گزینه‌ی محبوب است. 
Rough: بافت برجسته‌تر، مناسب برای تکنیک‌هایی که بافت مقوا خودش بخشی از اثر هنری است، مثل رنگ‌های گرانوله (granulating colors) یا مناظری با جزئیات طبیعی بیشتر.

۴. تولید و کیفیت حفظ رنگ و ماندگاری

مقوا باید بدون اسید (acid-free) باشد تا پس از گذشت زمان رنگ‌ها زرد نشوند و مقوا خراب نشود.  نحوه‌ی تولید:
Handmade (دستی): برش‌ها و بافت‌ها طبیعی‌تر هستند، کیفیت بالا. 
Mould-made: تقریباً نزدیک به کیفیت دستی، مخصوصاً در مقواهای حرفه‌ای
Machine-made: معمولاً برای مقواهای دانش‌آموزی یا تمرینی، کیفیت پایین‌تر، ممکن است تاب بخورند یا رنگ خوب جذب نکنند. 

۵. فرمت (Format)

برگه‌های جداگانه (Sheets): آزادی انتخاب اندازه، اما ممکن است نیاز به برش داشته باشی.
پد (Pads): ورق‌ها با هم وصل‌اند یا لبه‌ای چسبانده شده‌اند؛ مناسب تمرین، همراه با هزینه کمتر. 
بلوک‌ها (Blocks): چهار طرف مقوا چسب دارد، وقتی اثر می‌کنی، مقوا ثابت است و کمتر تاب می‌خورد. 

توصیه‌ها بر اساس سطح هنرمند / سبک کار

مبتدی‌ها:

بهتر است از مقوای Cold-Pressed با وزن حدود ۳۰۰ gsm استفاده کنند. اول کار، ترکیبی از مقواهای ارزان‌تر و حرفه‌ای داشته باش تا تفاوت را بهتر بفهمی. تمرین با مقواهای ارزان بهت کمک می‌کند تکنیک‌ها را بهتر درک کنی. 

هنرمندان متوسط تا حرفه‌ای:

مقواهای ۱۰۰٪ پنبه، اسید-فری، با وزن بالا ۳۰۰ gsm و بیشتر؛ انتخاب بین hot-press یا rough بسته به کاری که انجام می‌دهی. اگر جزئیات زیاد می‌خواهی یا نقاشی گل یا پرتره، hot-press مفید است؛ اگر می‌خوای بافت طبیعی‌تر، گرانیوله یا مناظر کاری، استفاده از rough یا cold-pressed انتخاب بهتری است. 

تکنیک‌های خاص

مثل washes بزرگ، wet-on-wet، لایه‌های رنگ متعدد: نیاز به مقوا با جذب بالا، وزن بالا، سطحی که تاب نخورد دارد. مقواهایی که کمتر صاف‌اند ممکن است رنگ را در بافت‌هایی جدا کنند (granulation) که در برخی آثار زیباست.

چند برند معروف

Arches: یکی از برندهای معتبر، مقواهای دست‌ساز یا mould-made  خوب. 
Saunders Waterford: مقوای حرفه‌ای، الیاف پنبه، انواع بافت‌ها. 
Hahnemühle: طیف متنوعی از مقواهای با کیفیت بالا.
Canson Heritag:  گزینه‌ی خوب برای کسانی که دنبال کیفیت بالا با قیمت معقول هستند. 

نکاتی برای نگهداری و استفاده‌ی بهتر

✔  مقوا را قبل از نقاشی به برد بچسبان (چسب ابری یا نوار مخصوص) تا وقتی خیس می‌شود تاب نخورد.
✔  اگر مقوا سبک‌تر است و زیاد خیس کاری می‌کنی، ممکن است نیاز به کشیدن (stretching) داشته باشی. 
✔  مقوا را در جای خشک، صاف و بدون تابش مستقیم نور نگه دار تا رنگ‌ها و کیفیت آن ماندگار بماند.

همچنین علاوه بر مطالب فوق و کلی آموزش‌های تکمیلی دیگر می‌توانید در دوره‌های آبرنگ «آکادمی هنری اسلوب» شرکت کنید و از مبتدی تا پیشرفته آموزش ببینید. برای اطلاعات تکمیلی با شمارگان 09122150563 و 02166499555 تماس حاصل  فرمایید.